Trong phần trước, Foodnk đã cùng bạn tìm hiểu về những kiến thức tổng quan nhất của trà Puer. Vậy ở phần này, Foodnk sẽ cùng bạn tìm hiểu về trà Puer qua quy trình sản xuất nhé! Bởi vì trà Puer có nhiều loại và phương pháp sản xuất khác nhau. Vì vậy, bài viết sẽ đề cập đến quy trình chung nhất mà trà Puer cần trải qua để sản xuất ra thành phẩm đạt chất lượng.
Quy trình sản xuất
Mao trà (trà thô)
Các cây trà cổ thụ sẽ được thu hoạch lá và búp non. Lá trà sẽ được ngăn chặn quá trình oxy hóa xảy ra bằng cách diệt men, vò và làm khô. Sau những công đoạn này lá trà sẽ được gọi là mao trà. Mao trà sẽ được chuẩn bị cho quá trình ủ lên men (trà Puer chín) hoặc nén thành bánh trực tiếp để lên men tự nhiên (trà Puer sống).
Trên 300 năm mới có thể được coi là “cây trà cổ thụ”. Cây trà cổ thụ này thuộc loại cây trà Shan tuyết cổ thụ. Nó cho năng suất cao nhưng nguồn nguyên liệu hạn chế và giá thị trường tương đối cao. Cây trà Shan tuyết cổ thụ chủ yếu ở vùng núi cao Tây Bắc Việt Nam, Myanmar,… Tuy nhiên, ở những quốc gia này, trà Puer sẽ không nguyên thủy bằng Shan tuyết cổ thụ như ở vùng Vân Nam Trung Quốc.
Nén (đóng bánh)
Khi thực hiện nén bánh, mao trà sẽ được cho vào túi vải để nén bằng máy ép thủy lực sau khi đã cân đủ trọng lượng mong muốn. Lá trà sẽ khô, mềm, không bị vỡ và bệt chặt vào nhau thành dạng bánh. Điều này là nhờ vào hơi nước từ lúc ép trà.
Trà Puer sẽ được nén thành nhiều dạng khác nhau như nấm, vuông, tròn, chữ nhật,… trong đó dạng tròn là phổ biến nhất.
Trà Puer sống
Có đặc điểm là không được ủ lên men trước khi mang đi đóng bánh. Thay vào đó, mao trà sẽ được nén và đóng bánh ngay. Bánh trà Puer sống thường có hương vị dịu nhẹ, êm đầm hơn. Trà Puer sống có lá xanh đậm, mặt dưới lá dày màu xanh vàng. Đặc biệt nước trà màu xanh vàng, mùi thơm tinh khiết.
Trà Puer chín
Mao trà phải trải qua quá trình lên men khoảng 45 – 60 ngày với điều kiện nhiệt độ và độ ẩm nhất định. Theo đó, mao trà được ủ lên men bằng cách chất thành đống, dựng cọc và phủ lên trên khăn ẩm. Công đoạn này được gọi là cọc ướt và phải kiểm tra sát sao. Sau đó mao trà mới được nén để đóng bánh chính là đặc điểm của trà Puer chín.
Trà Puer chín qua vài năm lưu trữ có vị ngọt và mùi gỗ đặc trưng. Đặc điểm chất lượng của nó là nước trà màu đỏ tươi, mặt dưới lá có màu nâu đỏ đều.
Lưu trữ để lên men
Bánh trà sẽ được đặt lên kệ sau khi đã lấy ra khỏi túi vải. Quá trình này sẽ được làm khô tự nhiên có thể mất vài ngày hoặc vài tuần tùy thuộc vào độ ẩm của bánh trà. Cuối cùng, bánh trà sẽ được bọc giấy để lưu trữ. Trong suốt quá trình lưu trữ, bánh trà sẽ được lên men để chuyển hoá hương vị lẫn thành phần hóa học.
Khi lưu kho có thể bảo quản trong kho khô và kho ướt. Kho khô phải thông thoáng, khô ráo và sạch sẽ, để trà lên men tự nhiên, tốt nhất là ủ 10 – 20 năm. Kho ướt tương đối ẩm ướt, chẳng hạn như tầng hầm hoặc hầm rượu để tăng tốc độ lên men.
Khi đạt đến quá trình lên men chuẩn, trà Puer sẽ được sử dụng. Được biết quá trình lên men của trà Puer sau khi lưu kho có thể từ vài tháng đến vài năm. Quá trình lên men càng lâu chứng tỏ chất lượng của nước trà Puer khi dùng sẽ đạt đến mức chất lượng hảo hạng.
Lời kết
Nhìn chung, khi tìm hiểu về trà Puer mới thấy rằng loại trà này vì sao lại ảnh hưởng đến văn hoá ẩm thực Trung Quốc đến vậy. Tuy chỉ là loại thức uống bình thường. Thế nhưng, trà Puer là nơi hội tụ những gì tinh túy nhất. Từ nguồn gốc đến cách thức sản xuất trà Puer cũng rất đặc biệt mà không loại trà nào có thể “sao chép” được.
Thúy Duy
