Thịt bò là thịt của loài bò – là một loại thịt đỏ, là thực phẩm gia súc phổ biến trên thế giới, được chế biến và sử dụng theo nhiều cách, cùng với thịt lợn và thịt gà, loại thịt này là một trong những loại được con người sử dụng nhiều nhất.
Đặc điểm
Đây là một trong những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và có chứa nhiều axit amin cần thiết, các chất béo, chất khoáng, vitamin.
Protein trong thịt bò chính là một trong những nguồn dưỡng chất giúp cơ thể khỏe mạnh, bảo đảm cho xương chắc khỏe và phát triển các hormon có lợi cho cơ thể. Bắp bò rất giàu axit amin, cao hơn cả so với bất kì loại thực phẩm nào khác, có tác dụng làm tăng cơ bắp, đặc biệt là tăng cường sức khỏe cơ thể.
Phân loại
Thịt cổ: đây bộ phận thường xuyên hoạt động trong quá trình bò ăn và nhai thức ăn, chính vì vậy thịt cổ thường có nhiều thớ sợi và cứng hơn so với các phần thịt khác. Ở phần thịt này hầu như không có mỡ, thịt đỏ đậm đà và hương vị cũng khá đậm, thích hợp để nấu các món như hầm, súp, làm cà ri hay thịt viên cũng hoàn toàn phù hợp.
Thịt vai: có vị trí nằm phía trên của hai chân trước con bò, vị trí này cũng hoạt động thường xuyên khi con bò di chuyển vì vậy khá ít mỡ, thịt có màu đỏ đậm và hơi cứng. Ở phần thịt vai bò gần với thịt thăn vai có thể xuất hiện một lượng mỡ vừa phải. Loại thịt này thích hợp để làm các món như bít tết, nướng, hầm, để nhúng lẩu…
Sườn bò: có thớ nhỏ, thường có lẫn xương, ít mỡ và có thể kèm các màng bọc bên ngoài. Phần sườn bò cực thích hợp để làm món nướng hay bít tết. Phần cạnh sườn có thêm mỡ thì có thể sử dụng để nhúng lẩu cũng cực kỳ phù hợp và ngon miệng.
Thăn ngoại bò: hay còn được gọi là Striploin nằm ở phần cuối của dẻ sườn 2 bên của con bò. Đặc trưng của phần thịt này là mềm mại, có mỡ xen lẫn vì vậy cực kỳ phù hợp để làm món bít tết của người phương Tây. Phần thịt này thường không hoạt động nhiều nên thớ thịt nhỏ, mềm cũng là phần thịt ngon nhất nhì của con bò.
Thăn nội bò: hay còn được gọi là Fillet bò, phần thịt thăn mềm và ngon nhất của con bò có vị trí ở cuối của thăn lưng bò. Phần thăn nội này siêu mềm mại, hương vị lại đậm đà chính vì vậy khối lượng ở mỗi con bò cũng tương đối ít. Hình dáng thăn nội thường thon dài tầm 40-50cm, phần thịt này sẽ cực kỳ phù hợp để nấu các món ăn như bít tết, nhúng lẩu.
Nạm bò: có vị trí ở gần thịt cổ và gân chân chính vì vậy nạm bò thường khá cứng hơn bình thường. Thịt nạm có đặc điểm là có mỡ ở phần rìa ngoài, thớ thịt nam bò không đều và đặc biệt ninh lâu cũng không hề bị nát hay bị vụn vì vậy thịt nạm cực phù hợp để làm các món hầm hoặc thái mỏng để nhúng lẩu, làm thịt bò nướng hoặc làm món cà ri bò huyền thoại.
Thịt mông: là vị trí vận động, vì vậy mỡ ít, khá cứng và có hương vị đậm đà hơn so với nhiều phần thịt khác. Thịt mông có thể thích hợp làm món hầm, nấu cà ri, món súp hoặc xay nhỏ làm thịt viên.
Thăn đùi: là phần cuối của thịt thăn bò, không có mỡ, thịt mềm và khá đậm đà. Thịt thăn đùi thích hợp với những ai không thích mỡ bò, mà vẫn thích hương vị thơm ngon. Phần thịt này sẽ ngon tuyệt khi được sử dụng làm bít tết, bò nướng…
Bắp bò: có vị trí ở 4 bắp chân bò, nơi bò vận động nhiều nhất vì vậy chúng có kèm gân, thịt cứng và dai hơn các phần thịt khác. Tuy nhiên, chúng lại có vị ngọt và phù hợp để các bạn làm nước dùng lẩu, nước phở… hầm càng lâu thì càng ngọt nước. Ngoài ra chúng cũng thích hợp để làm các món hầm và súp.
Giá trị dinh dưỡng
Thành phần dinh dưỡng có trong 100 gam ăn được bao gồm:
- Năng lượng: 182 kcal.
- Protein: 21.5 gam.
- Lipid: 10.7 gam.
- Glucid: 0 gam.
- Vitamin: Vitamin A (12 mcg), vitamin PP (4.5 mg), vitamin B6 (0.44 mg), vitamin B12 (3.05 mcg)…
- Chất khoáng: Sắt (3.1 mg), magie (28 mg), kẽm (3.64 mg), đồng (160 mg), canxi (12 mg)…
Giống như những loại thực phẩm khác, thịt bò cũng chứa một số chất hoạt tính sinh học và chất chống oxy hoá, cung cấp nhiều protein chất lượng cao và các vitamin, khoáng chất khác nhau. Nó cũng có thể có tác dụng đến sức khoẻ khi được tiêu thụ với số lượng vừa đủ. Nhưng cũng có tác hại nếu dùng không đúng cách.
Lợi ích và tác hại
Lợi ích
Duy trì khối lượng cơ bắp
Giống như tất cả các loại thịt khác, bò là nguồn protein chất lượng cao tuyệt vời. Nó chứa tất cả các axit amin thiết yếu và được xem là “nguồn protein hoàn chỉnh.” Nhiều người, trong đó đặc biệt là người già không tiêu thụ đủ protein chất lượng cao. Thiếu đạm có thể đẩy nhanh và khiến quá trình mất cơ do tuổi tác trở nên xấu hơn, làm tăng nguy cơ mắc các căn bệnh bất lợi như thoái hóa cơ bắp.
Ngăn ngừa thiếu máu
Thiếu máu là một tình trạng phổ biến, được đặc trưng bởi sự suy giảm lượng hồng cầu và giảm khả năng vận chuyển oxy của máu. Thiếu sắt là một trong những nguyên nhân phổ biến hàng đầu gây ra bệnh thiếu máu, các triệu chứng chính là mệt mỏi và yếu ớt. Protein bò là một nguồn cung cấp sắt phong phú, chủ yếu sắt dạng heme giúp ngăn ngừa thiếu máu.
Tác hại
Tuy là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao đồng thời nó cũng mang đến cho bạn những căn bệnh nguy hiểm nếu tiêu thụ quá nhiều loại thịt này.
Bệnh Alzheimer
Do có chứa lượng sắt khá lớn, nếu ăn quá nhiều sẽ khiến chất sắt bị dư thừa trong cơ thể và ảnh hưởng đến các dây thần kinh. Bên cạnh đó các nhà khoa học đã cho rằng do có hàm lượng protein rất lớn nên khi chúng ta tiêu thụ quá nhiều sẽ khiến chúng tích tụ trên não bộ.
Bệnh tim mạch
Một nghiên cứu khoa học đã tìm ra mối liên hệ của thịt bò với các bệnh về tim mạch. Trước kia người ta vẫn cho rằng cholesterol là thủ phạm gây nên các bệnh về tim mạch. Nhưng mới đây các nhà khoa học đã tìm ra thủ phạm thực sự là một hợp chất có tên là Carnitine bị các vi khuẩn đường ruột phá vỡ gây nên.
Bệnh sán bò
Sán giải bò có tên khoa học là Taenie Saginata ký sinh trong ruột bò, ấu trùng ký sinh trong thịt bò chín tái. Khi bạn ăn vào chúng sẽ phóng thích ra ngoài và thâm nhập qua thành ruột ra các mô tế bào, đi và làm tổ khắp cơ thể gây nên bệnh sán giải bò ở mô. Nguy hiểm nhất là khi chúng làm tổ trong não của con người.
Các sản phẩm có sử dụng loại thịt này
Thịt bò được chế biến và sử dụng rất đa dạng và phổ biến trong đời sống hàng ngày của chúng ta.
Để ăn tươi, chúng ta thường dùng nó trong các món lẩu, nướng, món xào,… các món ăn hàng ngày khác…
Trong công nghệ thực phẩm thì loại thịt này là nguồn nguyên liệu của rất nhiều các sản phẩm khác nhau: các loại đồ hộp, sản phẩm hun khói, sản phẩm khô miếng, khô sợi, các sản phẩm chả, viên, xúc xích,…
Lê Văn Thành – TTS VNO
