Chè đen là một trong những loại đồ uống truyền thống có nguồn gốc từ các nước Châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ. Trong số các loại chè phổ biến, chè đen OTD (Orthodox) và CTC (Crush, Tear, Curl) được coi là hai phương pháp sản xuất quan trọng để tạo ra những chiếc túi chè thơm ngon và hấp dẫn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá quá trình sản xuất chè OTD (Orthodox) và CTC (Crush, Tear, Curl) hai kỹ thuật sản xuất chè đen tinh tế cho hương vị hoàn hảo.
Chè đen OTD là gì?
Chè đen Orthodox (Orthodox Black Tea) là một loại trà đen có nguồn gốc từ quá trình chế biến truyền thống được gọi là “Phương pháp Orthodox”. Đây là phương pháp chế biến trà đen cổ điển, được sử dụng rộng rãi ở các nước như Ấn Độ, Sri Lanka và Kenya.
Chè CTC là gì?
Chè đen CTC (Crush, Tear, Curl) là một phương pháp chế biến trà đen. Quá trình sản xuất Chè CTC bao gồm nghiền nát lá chè thành các mảnh nhỏ, sau đó xé rách những mảnh nhỏ đó thành các chi tiết nhỏ hơn, và cuối cùng cuộn lại để tạo ra dạng cuốn nhỏ và cong. Phương pháp này được phát triển vào cuối thế kỷ 19 và được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp trà đen hiện nay.
Trong công nghiệp sản xuất chè đen, công nghệ sản xuất chè CTC (Crush, Tear, Curl) và OTD (Orthodox) có bản chất tương tự nhau. Điểm khác biệt quan trọng giữa hai quy trình này là trong chè đen CTC, lá chè được nghiền, xé rách và cuốn lại thành dạng nhỏ và cong, trong khi chè đen Orthodox không trải qua quá trình nghiền nát và xé rách, mà thay vào đó chú trọng vào quá trình vò lá chè trước khi cuốn và oxy hóa.
Quy trình sản xuất chè đen
Quy trình sản xuất chè OTD
Thu hái chè: Cây chè được thu hoạch vào mùa chín, thường là từ cuối mùa xuân đến đầu mùa hè. Lúc này, lá chè có chất lượng tốt nhất và chứa nhiều chất dinh dưỡng, chè được chọn lựa cẩn thận loại bỏ các lá non và lá già không mong muốn.
Làm héo: Chè được làm héo ở mức độ cao (độ ẩm của chè sau khi héo là 63 – 65%) trong thời gian dài để oxy hóa hoàn toàn các enzyme trong lá trà.
Vò chè: Quá trình này giúp tạo ra hình dạng đặc trưng cho chè OTD. Kỹ thuật vò chính xác và đồng đều là yếu tố quan trọng để đạt được hương vị tốt nhất. Quá trình vò giúp phá vỡ tế bào và kích hoạt quá trình oxy hóa, tạo ra hương vị đậm đà và màu sắc đen.
Lên men: Trong quá trình này, các enzyme tự nhiên trong lá chè tương tác với không khí và gây ra quá trình oxy hóa. Điều này làm cho lá chè có màu sắc đen và tạo ra các hợp chất phức tạp mang lại hương vị đặc trưng của chè đen.
Sấy khô: Sau khi oxy hóa đạt được mức độ mong muốn, lá chè được sấy khô để loại bỏ độ ẩm và ngăn chặn quá trình oxy hóa tiếp tục. Quá trình sấy khô thường được thực hiện bằng cách sử dụng các máy sấy công nghiệp hoặc năng lượng mặt trời.
Phân loại và đóng gói: Cuối cùng, chè đen Orthodox được phân loại theo kích thước, hình dạng và chất lượng. Sau đó, chúng được đóng gói thành các gói chứa chè đen để tiếp tục xuất khẩu hoặc tiêu thụ nội địa.
Quy trình sản xuất chè CTC
Thu hoạch: Cây chè được thu hoạch khi lá chè đã đạt độ tuổi và chất lượng phù hợp. Thời điểm thu hoạch có thể khác nhau tùy thuộc vào loại cây chè và điều kiện địa phương.
Chè CTC được sản xuất từ lá chè được cắt nhỏ bằng các máy chế biến đặc biệt. Quá trình này gồm ba bước: Crush, Tear và Curl.
Crush (cắt): Lá chè được đưa qua các máy nghiền để bẻ lá thành các mảnh nhỏ, tạo ra một sự kết hợp giữa việc vỡ và nghiền lá. Quá trình này giúp tăng diện tích tiếp xúc của lá chè với không khí và các chất oxy hóa tự nhiên có trong lá, tạo ra màu sắc đậm và hương vị đặc trưng của chè đen CTC.
Tear (xé): Sau quá trình nghiền nát, lá chè được đưa qua các máy xé rách để tách lá thành các chi tiết nhỏ hơn. Điều này giúp tạo ra các mảnh lá nhỏ và đồng đều, tạo nền tảng cho quá trình oxy hóa và gia tăng hương vị.
Curl (cuộn): Sau quá trình xé lá chè sẽ được cuộn lại thành hình xoắn nhỏ, giống như các hạt trà nhỏ. Quá trình này tạo ra sự co giãn và uốn lượn của lá chè, giúp phát triển hương vị và tạo nên cấu trúc nhỏ gọn của chè đen CTC.
Sấy khô: Tương tự như quá trình sản xuất chè OTD, các viên chè CTC cũng được sấy khô để loại bỏ độ ẩm và duy trì phẩm chất.
Phân loại và đóng gói: Chè CTC sau khi qua quy trình sản xuất sẽ được đóng gói vào túi hoặc hộp để bảo quản và vận chuyển.
Phân biệt chè OTD và CTC
|
Chè OTD |
Chè CTC |
|
| Màu sắc | Có màu sắc rất đậm, tối đến gần màu đen. | Có màu sắc đa dạng từ đỏ nâu, nâu vàng đến đen. |
| Hương vị | Có hương vị đậm, thường có hương thơm đầy đặn và màu nước đen đặc trưng. | Có hương thơm mạnh, màu đậm và cấu trúc sợi nhỏ. Chủ yếu được sử dụng để làm trà túi lọc và pha trà nhanh. |
| Hình dạng | Lá chè to hơn và thường có hình dạng bẹo hoặc uốn lượn. | Lá chè nhỏ và cong. |
| Ưu điểm | Giữ được tính tự nhiên của lá chè, giúp duy trì các hương vị phong phú và đa dạng.
Do quá trình sản xuất chi tiết và chăm sóc kỹ lưỡng, thường có chất lượng cao và được coi là loại chè đen đẳng cấp. |
Tiết kiệm thời gian: Nhờ quá trình nghiền nát, xé rách và cuốn lại, chè có thể được sản xuất hàng loạt một cách hiệu quả.
Pha trà dễ dàng: Do làm héo lá chè thành các mảnh nhỏ, cho phép chất dinh dưỡng và hương vị nhanh chóng được chiết xuất ra nước, tạo ra trà đậm đặc và nhanh chóng trong việc pha trà. |
| Nhược điểm | Quá trình già lá chè và cuốn lá chè tốn nhiều thời gian hơn và đòi hỏi sự kiên nhẫn và công phu hơn. | Quá trình nghiền nát, xé rách và cuốn lại làm mất đi sự toàn vẹn tự nhiên của lá chè, làm giảm một số thành phần dinh dưỡng và hương vị có thể tìm thấy trong Chè đen Orthodox |
Tạm kết
Cả hai phương pháp sản xuất chè OTD và CTC đều có những kỹ thuật tinh tế riêng để đảm bảo hương vị hoàn hảo và chất lượng cao cho sản phẩm cuối cùng. Tuy nhiên, các yếu tố khác nhau trong quy trình chế biến tạo ra sự khác biệt giữa chè OTD và CTC, từ hình dạng đến kích thước.
>> Xem thêm Quy trình chế biến trà xanh truyền thống có gì đặc biệt?
Cẩm Thu
