Bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh trong thời gian dài có vẻ như là một giải pháp tiện lợi để ngăn ngừa hư hỏng. Tuy nhiên, có những mối nguy hiểm tiềm ẩn đi kèm với cách bảo quản truyền thống này. Bài viết sau đây sẽ đưa ra những mối nguy phổ biến trong vấn đề bảo quản lạnh thực phẩm như vấn đề nhiễm chéo, protein phân hủy sinh ra nitrit, khả năng giết vi sinh gần như bằng không của tủ lạnh và loài vi sinh có thể phát triển ngay ở nhiệt độ thấp.
Tủ lạnh không thể giết chết vi sinh vật
Có nhiều hiểu lầm rằng nhiệt độ thấp bên trong tủ lạnh sẽ giúp giết chết các loại vi sinh vật gây hư hỏng. Tuy nhiên không phải vậy!
Trên thực tế, môi trường trong ngăn mát và ngăn đông tủ lạnh chỉ có thể kìm hãm và làm chậm sự phát triển của vi sinh vật. Một số chủng vi khuẩn vẫn có thể tồn tại và hoạt động trong tủ lạnh. Chúng thường có khả năng chịu lạnh tốt và có thể tiếp tục sinh trưởng và phát triển ở nhiệt độ thấp. Một số chủng phổ biến gồm:
- Vi khuẩn lam: Vi khuẩn lam là một nhóm vi khuẩn quang hợp có thể sử dụng ánh sáng mặt trời để tạo ra năng lượng. Chúng có thể tồn tại ở nhiệt độ từ -10 đến 60 độ C.
- Vi khuẩn lactic: Vi khuẩn lactic là một nhóm vi khuẩn có thể lên men đường để tạo ra axit lactic. Chúng có thể tồn tại ở nhiệt độ từ 0 đến 45 độ C.
- Vi khuẩn nấm men: Vi khuẩn nấm men là một nhóm vi khuẩn có thể lên men đường để tạo ra rượu. Chúng có thể tồn tại ở nhiệt độ từ 0 đến 35 độ C.
Ngoài ra, việc lấy thực phẩm ra, đóng mở cửa tủ lạnh thường xuyên cũng tạo cơ hội cho vi sinh vật xâm nhập và phát triển. Điều này có thể gây ra ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe của gia đình.
>> Xem thêm: Nhiệt độ của tủ lạnh để bảo quản thực phẩm tươi ngon là bao nhiêu?
Loài vi sinh này có thể phát triển ngay ở nhiệt độ thấp
Vi khuẩn Listeria monocytogenes là một loại vi khuẩn gram dương, ưa lạnh, có thể tồn tại và phát triển ở nhiệt độ thấp -20 °C trong khoảng 2 năm. Chúng cũng có khả năng chịu được áp suất cao và không bị đóng băng.
Listeria monocytogenes có thể được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm trứng, thịt, sữa, rau, kem,… Khi bảo quản thực phẩm không đúng cách hoặc quá lâu, vi khuẩn này có thể sinh sôi, phát triển và gây ra những nguy cơ tiềm ẩn với sức khỏe của người tiêu dùng.
Nếu tiêu thụ thực phẩm đã bị nhiễm Listeria monocytogenes, vi khuẩn này có thể xâm nhập vào đường ruột và gây ra các triệu chứng như ngộ độc thực phẩm, viêm màng não, thậm chí tử vong.
Tuy nhiên, Listeria monocytogenes có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao. Vì vậy, để đảm bảo an toàn thực phẩm, người tiêu dùng nên chế biến chín các loại thực phẩm có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn này trước khi bảo quản trong tủ lạnh.
Bảo quản thực phẩm sống và chín trong cùng một ngăn tủ lạnh gây nhiễm chéo vi sinh
Thực phẩm sống, ngay cả khi được bảo quản trong tủ lạnh, vẫn có thể chứa vi khuẩn. Vi khuẩn này có thể tồn tại và phát triển ở nhiệt độ thấp. Khi vi khuẩn từ thực phẩm sống lây sang thực phẩm chín, nó có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Ngộ độc thực phẩm là một tình trạng bệnh lý xảy ra khi ăn phải thực phẩm bị ô nhiễm vi khuẩn. Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm có thể bao gồm buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng và sốt. Trong trường hợp nghiêm trọng, ngộ độc thực phẩm có thể dẫn đến tử vong.
Để ngăn ngừa lây nhiễm chéo vi khuẩn, cần bảo quản thực phẩm sống và thực phẩm chín trong các ngăn tủ lạnh riêng biệt. Thực phẩm sống nên được bảo quản ở ngăn dưới cùng của tủ lạnh, nơi có nhiệt độ thấp nhất. Thực phẩm chín nên được bảo quản ở ngăn trên cùng của tủ lạnh, nơi có nhiệt độ cao hơn.
>> Xem thêm Biện pháp tránh nhiễm chéo thực phẩm
Bảo quản thực phẩm lâu trong tủ lạnh có thể làm chúng phân hủy và sản sinh ra nitrit – Chất gây ung thư
Các loại thức ăn thực chất vẫn bị phân hủy trong tủ lạnh, nhưng với tốc độ chậm hơn so với môi trường bên ngoài.
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, khi vi sinh vật phân hủy protein trong thực phẩm, chúng sẽ sản sinh ra một số chất độc hại, như nitrit, amoniac,… Nitrit là một chất độc có thể gây ngộ độc cấp tính, nếu hấp thụ quá nhiều trong một thời gian ngắn. Ngoài ra, nitrit còn có thể gây ra một số ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng nếu hấp thụ liên tục trong thời gian dài, chẳng hạn như:
- Gây ung thư: Nitrit có thể phản ứng với các chất khác trong thực phẩm để tạo thành các hợp chất gây ung thư, như nitrosamine.
- Gây tổn thương tế bào: Nitrit có thể gây tổn thương tế bào, dẫn đến các vấn đề sức khỏe như thiếu máu, rối loạn thần kinh,…
- Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em: Nitrit có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
>> Xem thêm Tuyệt đối không bảo quản 7 thực phẩm này trong tủ lạnh
Tạm kết
Tủ lạnh có thể giúp bảo quản thực phẩm tươi lâu hơn. Tuy nhiên, không nên bảo quản thực phẩm quá lâu trong tủ lạnh, vì có thể làm thực phẩm bị biến chất, mất chất dinh dưỡng và sản sinh ra các chất độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, nên sử dụng thực phẩm trong thời gian hợp lý, tránh để quá lâu trong tủ lạnh. Ngoài ra, cần chú ý bảo quản thực phẩm đúng cách, bao gói cẩn thận để tránh vi khuẩn xâm nhập.
Linh Như
