Một nghiên cứu khoa học mới được thực hiện, tập trung tìm hiểu mỗi quan hệ giữa gen, chế độ ăn uống và sức khỏe hệ tim mạch đã phát hiện ra rằng: những lợi ích mà dầu cá đem tới cho hệ tim mạch có thể chỉ tồn tại ở một số người có bộ nhiễm sắc thể nhất định. Điều này đồng nghĩa với việc, không phải ai uống dầu cá để hấp thụ omega-3 cũng sẽ được hưởng lợi từ loại vi chất này, chí ít là về mặt sức khỏe tim mạch.
Những năm gần đây, nhiều nhà khoa học và nhà nghiên cứu đã vào cuộc để giải đáp những câu hỏi xoay quanh lời khuyên từ nhiều năm qua, đó là khuyến nghị bổ sung thêm dầu cá có chứa omega-3 để giảm thiểu tối đa những nguy cơ tiềm ẩn liên quan tới bệnh đường tim mạch. Nhiều phân tích tổng hợp quy mô lớn đã chỉ ra rằng, lợi ích khi dùng dầu cá không lớn như kỳ vọng. Trong khi đó, thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, qua đó thử nghiệm một dạng thuốc bổ chứa chất cô đặc của một loại acid béo có trong dầu cá đã bị ngừng lại, vì dữ liệu nghiên cứu tạm thời không tìm thấy lợi ích rõ ràng.
Nghiên cứu mới này cố gắng đi tìm câu trả lời cho câu hỏi liệu rằng chính chế độ ăn uống kết hợp với bản thân bộ gen của mỗi con người có giải thích được những kết quả khác biệt trong những cuộc nghiên cứu đã diễn ra trước đó hay không. Một nghiên cứu liên kết tất cả bộ nhiễm sắc thể đã được thực hiện, bao gồm hơn 70.000 tình nguyện viên, thuộc ngân hàng dữ liệu sinh học Biobank của Anh Quốc tham gia.
Kết quả tìm được là một biến thể di truyền ảnh hưởng tới một gen có tên là GJB2. Các nhà khoa học xác định gen này có liên quan mật thiết đến việc xử lý những chuỗi chất béo trung tính (triglycerides) đối với con người, đặc biệt là những tình nguyện viên uống dầu cá hàng ngày. Theo các nhà khoa học, GJB2 có thể trở thành hai biến thể, AG và AA. AG là dạng biến thể có lợi, giúp giảm lượng chất béo trung tính khi uống dầu cá. Còn trong khi đó biến thể AA thì lại khiến một số người có lượng chất béo trung tính cao hơn. Điều này nghĩa là, với những người mang biến thể AA của gen GJB2, uống dầu cá cũng không được lợi gì.
Hiểu một cách đơn giản, nồng độ triglyceride trong máu càng cao thì nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng tăng theo tỉ lệ thuận. Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ đưa ra tiêu chuẩn như thế này, nồng độ chất béo trung tính dưới 150 mg/dL là nguy cơ thấp, 150 đến 199 mg/dL là cần theo dõi, từ 200 đến 499 là nguy cơ cao, và trên 500 mg/dL là nguy cơ rất cao.
Người dẫn đầu cuộc nghiên cứu, Kaixiong Ye cho biết: “Chúng tôi nhận ra là, uống thực phẩm bổ sung dầu cá không phải là điều tốt cho tất cả mọi người, mà nó phụ thuộc vào bộ gen của mỗi cá nhân. Nếu bạn có một nền tảng di truyền cụ thể, thì bổ sung dầu cá sẽ giúp giảm lượng chất béo trung tính.”
Các nhà khoa học dĩ nhiên không thể lờ đi những hạn chế vốn có liên quan tới dạng nghiên cứu kết hợp chế độ ăn và bộ nhiễm sắc thể của con người. Bản chất cơ chế liên quan giữa gen GJB2 và ảnh hưởng của nó đối với mỡ máu đã được nhiều nhà khoa học đồng thuận, nhưng vẫn cần những nghiên cứu tập trung hơn để hiểu rõ việc uống dầu cá có thể tương tác với hai biến thể di truyền ở trên, và từ đó chúng ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch như thế nào.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí PLOS Genetics.
Nguồn: New Atlas
