Bắp (ngô) là loại cây nông nghiệp có diện tích thu hoạch lớn thứ hai tại Việt Nam sau lúa gạo. Chúng rất phổ biến, ngon, bổ dưỡng và giá trị kinh tế cao. Vậy bạn đã biết đặc điểm và sản phẩm làm từ bắp (ngô) chưa? Hãy cùng Foodnk tìm hiểu nhé!
Đặc điểm của bắp (ngô)
Bắp (ngô) thường được dùng để chế biến ngũ cốc. Là một trong những loại ngũ cốc phổ biến trên thế giới. Hạt bắp là hạt của giống cây thân cỏ, có nguồn gốc từ Trung Mỹ nhưng hiện chúng đã được lai tạo thành vô số giống trên thế giới. Cây ngô được du nhập vào Việt Nam từ Trung Quốc.
Là loại cây lương thực ngắn ngày, có thể trồng theo nhiều mùa vụ khác nhau đông – xuân, xuân hè và hè thu. Một vụ gieo trồng cho đến khi thu hoạch của ngô kéo dài 3 tháng. Thích hợp với loại đất có đủ độ ẩm. Để có năng suất cao thì ngô thường được trồng trên các loại đất có thành phần có giới từ cát pha đến thịt trung bình, có độ thấm nước và kết cấu tơi xốp, pH từ 6 – 7.
Thích hợp với khí hậu nhiệt đới, lượng mưa 400 – 500 mm năm. Đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa là nhiều nắng, lượng mưa nhiều, độ ẩm trung bình cao là điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng của các loài thực vật; là điều kiện tốt để tiến hành xen canh, gối vụ tăng nhanh vòng quay ruộng đất, thâm canh tăng năng suất ngô.
Giá trị dinh dưỡng
Bên cạnh chứa nhiều nước, ngô chủ yếu bao gồm carbohydrate và có một lượng nhỏ protein cũng như chất béo. Chủ yếu chứa carb. Tuy nhiên hạt này có chỉ số glycemic thấp đến trung bình, do đó ngô nguyên hạt không làm cho lượng đường huyết tăng quá nhanh. Ngô nguyên hạt có chứa khá nhiều chất xơ. Trong thực tế, một túi bỏng ngô đã có chứa lượng chất xơ khá lớn, chiếm tỉ trọng cao của lượng khuyên dùng hàng ngày.
Dinh dưỡng trong 100g bắp ngô sẽ bao gồm: Calo 85 kcal, Lipid 1.2 g, Cholesterol 0 mg, Natri 15 mg, Kali 270 mg, Cacbohydrat 19 g, Protein 3.2 g, Vitamin A 1 IU, Vitamin C 6.8 mg, Canxi 2 mg, Sắt 0.5 mg, Magie 37 mg.
Công dụng
Tốt cho tiêu hóa
Ngô giàu chất xơ ăn kiêng, chứa cả sợi hòa tan và không hòa tan. Tuy nhiên, hàm lượng chất xơ không hòa tan cao, giúp ngăn ngừa táo bón và các vấn đề về đường ruột bằng cách thúc đẩy phân mềm và cồng kềnh có thể di chuyển dễ dàng qua ruột. Điều này giúp tránh hội chứng ruột kích thích và tiêu chảy. Với sự di chuyển dễ dàng của phân, có thể tránh được nhiều vấn đề về tiêu hóa như táo bón, trĩ và ung thư ruột kết. Chất xơ hòa tan trong ngô giúp ngăn sự hấp thu cholesterol bằng cách biến nó thành một sự giống nhau giống như gel.
Ngăn ngừa thiếu máu
Thiếu máu là do thiếu vitamin B12 và acid folic. Nếu thiếu sắt cũng gây thiếu máu. Ngô chứa một lượng sắt đáng kể, là một trong những khoáng chất thiết yếu để hình thành các hồng cầu mới.
Tốt cho tim
Dầu trong bắp ngô có chứa một hỗn hợp acid béo tối ưu, do đó cho phép các acid béo omega-3 loại bỏ cholesterol xấu và thay thế chúng tại các vị trí liên kết. Điều này ngăn ngừa các động mạch bị tắc, do đó làm giảm huyết áp và giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Tăng năng lượng
Ngô là một thực phẩm có nhiều chất bột, có chứa một lượng carbohydrate cao, cung cấp cho bạn một lượng năng lượng khổng lồ. Nó cũng giúp đảm bảo não bộ và hệ thần kinh hoạt động tốt.
Giảm cholesterol
Ngô ngọt giàu vitamin C, carotenoids (là những chất có màu vàng, cam và hơi pha đỏ, có nhiều trong thực vật) và bioflavonoids (là chất có trong vỏ của các loại trái cây họ cam quýt xanh) giúp giữ cho trái tim của bạn khỏe mạnh bằng cách kiểm soát mức cholesterol và tăng lượng máu. Dầu ngô có khả năng làm giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt trong cơ thể bạn.
Kiểm soát cao huyết áp
Ngô là một nguồn cung cấp vitamin B gọi là acid pantothenic. Điều này giúp ích trong việc trao đổi chất carbohydrate, lipid và protein, do đó làm giảm căng thẳng. Ngoài ra, sự hiện diện của phytochemicals phenolic bảo vệ bạn khỏi chứng tăng huyết áp.
Kiểm soát bệnh tiểu đường
Chất xơ trong ngô bắp giúp duy trì lượng đường trong máu bình thường, làm chậm lại tốc độ glucose hoặc đường được đưa vào trong dòng máu. Việc tiêu thụ ngô bắp thường xuyên giúp hỗ trợ quản lý bệnh tiểu đường phụ thuộc insulin.
Giảm nguy cơ ung thư
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng các chất chống oxy hóa được tìm thấy trong ngô bắp có khả năng chống lại và loại bỏ các gốc tự do có thể gây ung thư. Ngoài ra, ngô là một nguồn giàu chất phenol và acid ferulic có khả năng ngăn ngừa khối u ở vú và gan.
Đặc điểm kinh tế
Cây ngô dễ trồng, có giá trị kinh tế khá cao so với các loại cây lương thực khác như lúa, khoai, sắn… Mặt mạnh này làm cho cây ngô đang dần trở nên phổ biến, được ưa chuộng của mọi người dân. Nó tác động mạnh đến tâm lý của mỗi người sản xuất là cây trồng phải đem lại lợi ích nhiều nhất và rủi ro thấp nhất.
Năng suất trung bình ngô đạt 10 – 12 tấn ngô hạt/ha, cá biệt có hộ đạt 14,2 tấn/ha. Sau khi trừ chi phí, mỗi hecta ngô thu lãi 24 triệu đồng, lợi nhuận gần gấp 3 lần so với trồng lúa. Hiệu quả kinh tế cao cũng giúp đời sống của người dân ổn định hơn.
Một số sản phẩm được chế biến từ bắp
Hạt ngô có thể xay nhỏ nấu với gạo thành cơm hoặc chế biến thành các món ăn như xôi ngô, bỏng ngô, nhiều vùng miền núi thường bung ngô nếp với đậu đen ăn thay cơm, xay hạt ngô thành bột nấu bánh đúc ngô… Ngô sử dụng làm thực phẩm như ngô bao tử xào thịt, súp ngô, chè ngô, cháo ngô, ngô luộc, ngô hấp ngô rang, ngô nướng, kẹo ngô, bột dinh dưỡng ngô, rượu ngô…
Linh Như