Xoài Đài Loan, là loại xoài trái to để được lâu, dùng để phục vụ ăn sống đã mang lại thu nhập cao hơn do đó những năm gần đây người dân miền Tây bắt đầu chuyển sang trồng giống xoài này.
3 năm trở lại đây, các xã vùng đất cồn cù lao như Tấn Mỹ, Mỹ Hiệp và Bình Phước Xuân, (huyện Chợ Mới – An Giang) phát triển trồng xoài Đài Loan với số lượng lớn lên 3.000 ha. Khu vực này luôn túc trực 12 vựa trái cây lớn chuyên thu mua xoài Đài Loan mang đi tiêu thụ khắp miền Tây. Lúc cao điểm, mỗi ngày địa bàn này xuất trên 100 tấn xoài cho thị trường.
Để có 100 tấn xoài, cần ít nhất 70 người thu hoạch (người bẻ giỏi nhất được hơn 1 tấn/ ngày).
Ông Trần Văn Na, xã Mỹ Hiệp hồ hởi nói: “Một ha xoài giống Đài Loan trồng sau 18 tháng cho trái chín, năm sau có thể cho trái 2 đợt trong năm, bình quân 1 ha sẽ thu được khoảng 20 -25 tấn trái/năm, với giá bán khoảng 25.000 – 35.000 đồng/kg (tùy thời điểm). Sau khi trừ chi phí người trồng thu lãi khoảng nữa tỷ đồng/năm.
Còn xoài bán mão cả vườn cho thương lái 1 công (1.000m2) xoài lá như thế giá 100 triệu đồng, khai thác 1 vụ rồi trả lại cho chủ vườn.
Sản xuất một công xoài bây giờ cho hiệu quả kinh tế gấp 2 ha làm lúa mà chăm sóc khỏe hơn nhiều. Xoài có giá nên đất đai vùng này giá cũng tăng theo. Một công đất bây giờ cầm tiền mua 90 triệu là rất khó mua”.
Anh Nguyễn Văn Bền ở ấp An Tường, xã An Thịnh I, huyện Cù Lao Dung, Sóc Trăng, chuyên nhân giống và phát triển xoài Đài Loan. Anh Bền cho biết, người bà con của anh tên là Hồ Thị Dự từ Đài Loan gửi về quê nhà cho 5 cây giống xoài đặc biệt để anh nhân giống bằng phương pháp ghép.
Sau một thời gian thử nghiệm anh đã thành công, sau 2 năm cây đã có trái chín. Từ đó anh tiếp tục nhân giống và hiện nay đã trồng được 3,5 ha xoài này.
Năm đầu tiên, anh thu hoạch lứa xoài đầu giá bán 25.000 đồng/kg. Thấy có hiệu quả anh mở rộng diện tích gấp đôi. Anh cho biết, xoài Đài Loan một năm ra bông 2 lần vào tháng 4 và tháng 11, nhưng anh Bền chỉ chọn vào mùa nghịch tháng 11 cho trái để bán được giá hơn và giúp cây không bị mất sức.
Vụ vừa rồi, anh nhận đơn hàng của siêu thị Coopmart Cần Thơ đưa xoài Đài Loan vào bán trên 5 tấn trái. Ngoài ra các thương lái biết tiếng cũng tìm đến tận nhà đặt cọc tiền mua xoài khi cây mới ra bông…
Bây giờ xoài Đài Loan của anh được đem đi bán khắp các chợ trong tỉnh Sóc Trăng, nhiều người biết đến, Trung tâm khuyến nông tỉnh cũng đã đến nhà để nghiên cứu và hỗ trợ kỹ thuật phát triển giống xoài này.
Anh Bền cho biết thêm: Đã có rất nhiều người đến hỏi mua giống xoài Đài Loan của anh nhưng anh vẫn chưa nghĩ đến việc bán cây giống.
Đa phần hiện nay xoài anh bán thương phẩm ở ngoài thị trường, bà con mua về ăn lấy hột làm giống. Theo anh Bền, xoài Đài Loan trồng hột phải mất 4 năm mới cho trái và chắc chắn chất lượng không thể tốt bằng cây mẹ, còn nếu chiết cành trồng chỉ chưa đến 2,5 năm là có thể cho trái chín.
Xoài Đài Loan trưởng thành mỗi cây cho từ 70-100 trái, mỗi trái nặng từ 1 -1,5kg tuy nhiên không nên để trái sai quá, chất lượng giảm ở những vụ sau.
Trong khi đó, với đặc tính dễ trồng, thích nghi tốt, sâu bệnh ít, cho năng suất cao, xoài Đài Loan có đầu ra tương đối ổn định. Ông Nguyễn Hoàng Liệt, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Doanh nhân nông thôn An Giang, chia sẻ, thời điểm này, cây xoài cho giá trị kinh tế rất cao nhờ vào thị trường nội địa. Đôi lúc có xuất khẩu tiểu ngạch sang trị trường Campuchia và Trung Quốc nhưng số lượng không lớn.
Tuy nhiên, ông Liệt chia sẻ mối lo lắng của nông dân, “liệu xoài có tồn tại được mãi hay không? Về lâu dài nếu xoài này cạnh tranh với giống xoài khác trên thị trường liệu có bền vững hay không? Nếu không, đời sống người dân sẽ ra sao khi đã đổ vào đầu tư vào giống xoài này?”.
Hiện tại theo thống kê chưa đầy đủ, đến nay các tỉnh Nam Bộ đã trồng trên 6.000 ha xoài giống Đài Loan. Trong đó An Giang 4.315 ha, Đồng Tháp 827 ha (620 ha đang cho thu hoạch), Đồng Nai 740 ha, Vĩnh Long 100 ha, Hậu Giang 40 ha, Tiền Giang 25 ha.Theo thông tin từ Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp – Phát triển Nông thôn), ông Ma Quang Trung, thời gian qua các tỉnh khu vực phía Nam và ĐBSCL phát triển giống xoài Đài Loan (còn gọi xoài 3 màu) quá nhanh, vì giống này đã mang lại lợi nhuận khá cao hơn một giống xoài thông thường trong nước.
Tuy nhiên, theo Cục Trồng trọt, giống xoài này chỉ đáp ứng nhu cầu ăn tươi, chưa được nghiên cứu kỹ, chưa được công nhận giống cho phép sản xuất rộng rãi tại các tỉnh Nam Bộ.
“Vùng nguyên liệu hiện nay rất dồi dào, trong khi công nghệ chế biến xoài thành các sản phẩm giá trị gia tăng như mứt xoài, nước ép xoài thì chưa được nghĩ tới”, ông Liệt trăn trở.
