Hiện nay, nhiều sinh viên ngành công nghệ thực phẩm, dù đang ở năm cuối hoặc đã đi làm một vài năm, thường băn khoăn liệu có nên học lấy chứng chỉ ISO, HACCP hay không. Đây là câu thường gặp ở nhiều bạn trẻ hay thậm chí người đi làm một vài năm. Bởi việc sở hữu các chứng chỉ này sẽ ảnh hưởng tích cực đến sự nghiệp của bạn trong ngành thực phẩm, nếu bạn hiểu rõ nó. Vậy hãy cùng Foodnk xem bài viết dưới đây để giúp bạn giải đáp thắc mắc này nhé!
Kiến thức từ chứng chỉ ISO
1. Quản lý chất lượng (ISO 9001)
Nguyên tắc quản lý chất lượng: Hiểu rõ các nguyên tắc như sự tập trung vào khách hàng, sự lãnh đạo, sự tham gia của mọi người, cách tiếp cận theo quá trình, cải tiến liên tục, ra quyết định dựa trên bằng chứng và quản lý mối quan hệ.
Phát triển hệ thống quản lý chất lượng: Cách thiết lập, thực hiện, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng trong tổ chức.
Kiểm soát quy trình: Kỹ năng kiểm soát các quy trình sản xuất và dịch vụ để đảm bảo chất lượng.
2. Quản lý môi trường (ISO 14001)
Nguyên tắc quản lý môi trường: Các khái niệm về bảo vệ môi trường, phòng ngừa ô nhiễm, tuân thủ pháp luật và cải thiện môi trường.
Đánh giá tác động môi trường: Phương pháp xác định và đánh giá các tác động môi trường của hoạt động tổ chức.
Kế hoạch và biện pháp quản lý môi trường: Thiết lập các mục tiêu và chương trình quản lý môi trường, cùng với biện pháp giảm thiểu tác động.
3. An toàn thực phẩm (ISO 22000)
Quản lý an toàn thực phẩm: Kiến thức về các nguy cơ an toàn thực phẩm, phương pháp kiểm soát và các biện pháp phòng ngừa.
Phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn (HACCP): Cách thức thiết lập và duy trì hệ thống HACCP trong quá trình sản xuất thực phẩm.
Tuân thủ quy định: Hiểu biết về các quy định và tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến an toàn thực phẩm.
4. Quản lý rủi ro (ISO 31000)
Nguyên tắc quản lý rủi ro: Các khái niệm và nguyên tắc cơ bản về quản lý rủi ro.
Phân tích và đánh giá rủi ro: Phương pháp nhận diện, phân tích, đánh giá và xử lý các rủi ro trong tổ chức.
Kế hoạch quản lý rủi ro: Cách thiết lập và triển khai các biện pháp giảm thiểu và quản lý rủi ro hiệu quả.
5. Quản lý năng lượng (ISO 50001)
Nguyên tắc quản lý năng lượng: Kiến thức về việc tối ưu hóa sử dụng năng lượng, giảm thiểu lãng phí và tăng cường hiệu quả năng lượng.
Đánh giá hiệu suất năng lượng: Phương pháp đánh giá và cải thiện hiệu suất năng lượng của các quy trình và thiết bị.
Kế hoạch và chiến lược năng lượng: Thiết lập các mục tiêu và kế hoạch hành động để quản lý và cải thiện hiệu suất năng lượng.
Kiến thức từ chứng chỉ HACCP
1. Nguyên tắc HACCP
Phân tích mối nguy (Hazard Analysis): Hiểu biết về cách xác định các mối nguy tiềm ẩn trong quy trình sản xuất thực phẩm, bao gồm mối nguy sinh học, hóa học và vật lý.
Xác định các điểm kiểm soát tới hạn (Critical Control Points – CCPs): Học cách xác định những điểm trong quy trình sản xuất mà tại đó có thể áp dụng các biện pháp kiểm soát để ngăn ngừa hoặc loại bỏ mối nguy.
Thiết lập các giới hạn tới hạn (Critical Limits): Xác định các giới hạn an toàn cho mỗi điểm kiểm soát tới hạn để đảm bảo mối nguy được kiểm soát hiệu quả.
2. Giám sát CCPs
Giám sát các điểm kiểm soát tới hạn: Phát triển kỹ năng giám sát liên tục các điểm kiểm soát tới hạn để đảm bảo chúng luôn nằm trong giới hạn an toàn.
Thực hiện các biện pháp sửa chữa: Biết cách thực hiện các biện pháp sửa chữa ngay lập tức khi phát hiện các sai lệch vượt quá giới hạn tới hạn.
3. Xác minh và kiểm tra
Xác minh các quy trình HACCP: Hiểu rõ cách thức xác minh và kiểm tra các quy trình HACCP để đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả và đúng mục tiêu.
Lập kế hoạch kiểm tra: Thiết lập kế hoạch kiểm tra định kỳ để đánh giá tính hiệu quả của hệ thống HACCP.
4. Lưu trữ hồ sơ
Học cách lập và lưu trữ hồ sơ đầy đủ và chính xác về tất cả các hoạt động liên quan đến HACCP, bao gồm phân tích mối nguy, CCPs, giới hạn tới hạn, và các biện pháp kiểm soát.
5. Các quy định và tiêu chuẩn quốc tế
Hiểu rõ các yêu cầu và tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến an toàn thực phẩm, giúp tổ chức của bạn tuân thủ các quy định này và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Khi nào không nên học chứng chỉ ISO, HACCP
Có những trường hợp mà việc học các chứng chỉ này quá sớm có thể không mang lại lợi ích tối đa, đặc biệt nếu sinh viên chưa có đủ kinh nghiệm thực tế để áp dụng kiến thức đã học.
Nếu bạn chưa có kinh nghiệm thực tế trong ngành, kiến thức ISO, HACCP có thể không được ứng dụng hiệu quả. Điều này có thể làm cho việc học trở nên không thực sự hữu ích trong ngắn hạn.
Nếu bạn chưa chắc chắn về hướng đi nghề nghiệp của mình, việc đầu tư vào chứng chỉ ISO, HACCP có thể gây lãng phí tài nguyên nếu bạn không làm việc trong ngành thực phẩm ngay lập tức. Kiến thức không được áp dụng ngay có thể dễ dàng bị lãng quên, và bạn có thể cần phải học lại khi thực sự cần sử dụng.
Khi nào nên học chứng chỉ ISO, HACCP
Khi đã có một số kinh nghiệm làm việc: Sau khi đã làm việc trong ngành thực phẩm khoảng 1 – 2 năm, điều này đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về công việc và hiểu biết sâu sắc hơn về các quy trình sản xuất. Vì vậy, giúp việc học các chứng chỉ này trở nên thực tế và hiệu quả hơn.
Khi xác định rõ hướng đi nghề nghiệp: Nếu bạn đã xác định rõ ràng về định hướng trong ngành thực phẩm, việc học các chứng chỉ này sẽ là một bước đi chiến lược để nâng cao kỹ năng và cơ hội thăng tiến của bạn sau này.
Khi được yêu cầu trong công việc: Nếu công ty yêu cầu hoặc hỗ trợ bạn học, đó là cơ hội tốt để bạn nâng cao trình độ mà không phải lo lắng về chi phí.
Bằng cấp và chứng chỉ ISO, HACCP hỗ trợ công việc như thế nào?
Cải thiện khả năng làm việc: Với kiến thức ISO, HACCP, sinh viên có thể đóng góp hiệu quả vào việc thiết lập và duy trì các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tại nơi làm việc.
Tăng cường kỹ năng quản lý: HACCP yêu cầu khả năng phân tích và quản lý các mối nguy trong quy trình sản xuất thực phẩm. Những kỹ năng này rất hữu ích cho các vị trí quản lý trong ngành công nghệ thực phẩm.
Đáp ứng yêu cầu của nhà tuyển dụng: Nhiều nhà tuyển dụng trong ngành thực phẩm coi các chứng chỉ này là tiêu chuẩn cơ bản. Có chứng chỉ này sẽ giúp sinh viên đáp ứng được các yêu cầu của nhà tuyển dụng một cách dễ dàng hơn.
Phát triển nghề nghiệp: Có các chứng chỉ này chứng tỏ bạn có kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm việc trong các vị trí quan trọng trong ngành thực phẩm, từ quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm đến sản xuất và kiểm soát chất lượng.
Các vị trí cần chứng chỉ HACCP
Nhân viên kiểm soát chất lượng (Quality Control Technician): Những người làm việc trong ngành kiểm soát chất lượng cần có khả năng thiết lập và duy trì các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, bao gồm HACCP.
Nhân viên quản lý an toàn thực phẩm (Food Safety Manager): Đây là vị trí chính phụ trách việc đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, bao gồm việc áp dụng hệ thống HACCP.
Nhân viên quản lý sản xuất (Production Manager): Quản lý sản xuất cần hiểu và áp dụng các quy trình HACCP để đảm bảo sản phẩm an toàn và chất lượng trong quá trình sản xuất.
Nhân viên kiểm tra và giám sát thực phẩm (Food Inspector): Các kiểm tra viên cần kiến thức vững về HACCP để thực hiện các kiểm tra và đảm bảo tuân thủ các quy định an toàn thực phẩm.
Nhân viên phát triển sản phẩm (Product Development Specialist): Những người làm việc trong phát triển sản phẩm cần nắm vững HACCP để tạo ra các sản phẩm an toàn và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng.
Chuyên gia tư vấn an toàn thực phẩm (Food Safety Consultant): Các chuyên gia tư vấn cung cấp dịch vụ tư vấn và hướng dẫn về hệ thống HACCP cho các công ty thực phẩm.
Các vị trí cần chứng chỉ ISO
Quản lý chất lượng (Quality Manager): Các vị trí này thường yêu cầu kiến thức sâu về ISO 9001 và các tiêu chuẩn quản lý chất lượng khác.
Chuyên viên an toàn thực phẩm (Food Safety Specialist): Các tiêu chuẩn như ISO 22000 là rất quan trọng cho các vị trí liên quan đến an toàn thực phẩm.
Chuyên viên môi trường (Environmental Specialist): Các tiêu chuẩn như ISO 14001 về quản lý môi trường là cần thiết cho các vị trí này.
Chuyên viên quản lý rủi ro (Risk Management Specialist): ISO 31000 về quản lý rủi ro là một chứng chỉ quan trọng cho các chuyên viên quản lý rủi ro.
Kết luận
Sinh viên ngành công nghệ thực phẩm nên xem xét việc học chứng chỉ HACCP như một phần quan trọng trong hành trình học tập và phát triển nghề nghiệp của mình. Việc này không chỉ giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp trong tương lai.
Vy Đặng
