Thói quen sử dụng thực phẩm ăn liền tiện lợi nhanh chóng là một trong những xu hướng trong cuộc sống hối hả của giới trẻ ngày nay. Các nhà kinh doanh thực phẩm không ngừng sáng tạo cho ra mắt các dòng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu “ăn liền” của người tiêu dùng. Và vì thế, những hộp lẩu tự sôi ra đời. Hiện tại, đây là một trong những xu hướng ẩm thực mới mẻ, độc lạ đi đầu về sự nhanh chóng, tiện lợi.
Lẩu tự sôi là gì?
Lẩu tự sôi là một loại lẩu ăn liền có nguồn gốc từ Trung Quốc. Loại lẩu này có khả năng làm nóng thực phẩm từ bên trong mà không cần đến dụng cụ nấu chín hay nước đun sôi. Trong hộp gồm một gói tự sôi, các gói gia vị, thực phẩm chế biến sẵn, miến/mì/bún khô cùng với dụng cụ ăn uống.
“Phép màu” trong gói tự sôi
Phương pháp này không mới và từng được áp dụng trong môi trường quân đội. Thành phần gói hóa chất tự sôi: bột Mg (magnesium), sắt và muối phản ứng với nước sinh nhiều nhiệt, tạo thành hỗn hợp hóa chất tự sôi.
Tuy nhiên nếu chỉ có magie và nước, phản ứng sẽ xảy ra chậm, không tạo đủ nhiệt theo yêu cầu. Sự hỗ trợ của bột sắt và muối chính là chìa khóa giúp tăng tốc phản ứng. Nước sẽ hòa tan muối, tạo ra dung dịch điện phân chứa các phân tử magie và sắt. Sự tiếp xúc giữa chúng tạo ra phản ứng phóng điện, là nguyên nhân tạo ra lượng nhiệt đun nóng khối nước ban đầu.
Sức hấp dẫn và lợi thế cạnh tranh?
- Thu hút nhờ khơi gợi được sự tò mò: Khi nhắc đến lẩu, người ta sẽ nghĩ đến một quá trình phức tạp để có thể thưởng thức một nồi lẩu nóng hổi,… Nhưng chỉ với một hộp lẩu tự sôi, bạn không cần lửa, không cần thiết bị làm nóng, không cần các khâu sơ chế và chỉ trong 5 – 10 phút là có thể tận hưởng được một trải nghiệm ẩm thực đầy thú vị. Vì thế nó là sự lựa chọn cho các buổi dã ngoại, du lịch, đến những nơi không có điều kiện nấu nướng,…
- Hương vị thơm ngon: Đây là một món lẩu đa dạng về hương vị, người mua có thể thoải mái lựa chọn hương vị yêu thích. Ví dụ như: lẩu bò tê cay, lẩu hải sản tự sôi, lẩu tự sôi bắp bò riêu cua, lẩu tự sôi Hàn Quốc, lẩu lòng bò tự sôi,…
- Chưa có nhiều đối thủ trên thị trường: Lẩu tự sôi có nguồn gốc từ Trung Quốc sau đó có mặt ở một số quốc gia khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore,… Sản phẩm cũng dễ dàng lấn sân sang thị trường Việt Nam do đánh đúng vào tâm lý người trẻ thích khám phá trải nghiệm và có nhu cầu ăn uống nhanh. Hiện tại trên thị trường có thể kể đến một vài thương hiệu như: Omachi, Hailao, Trùng Khánh, Bibigo…
Câu trả lời về vấn đề sức khỏe còn bỏ ngõ
Gói tự sôi “thần thánh”
Việc làm nóng bằng gói tự sôi vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhà sản xuất cần đảm bảo nguyên tắc các gói hóa chất được đóng gói kỹ càng để không có khả năng thôi nhiễm trong quá trình sử dụng. Cũng như dụng cụ có khả năng chịu đựng nhiệt độ cao, không chứa chất gây hại cho sức khỏe. Nhưng nhìn chung hầu hết được bao gói chứa trong nhựa có nguy cơ thôi nhiễm trong quá trình đun nấu.
Tiến sĩ Phan Thế Đồng – Bộ môn Công nghệ thực phẩm và dinh dưỡng, Trường Đại học Hoa Sen cho rằng khi làm chín thức ăn cần tránh tiếp xúc trực tiếp giữa hoá chất, nước đun hóa chất. Mặc dù sắt hay magie vẫn là các chất cần thiết cho cơ thể, tuy nhiên phải ở dạng khoáng chất thì mới có thể tiêu hoá được. Nước tiếp xúc với hóa chất bốc hơi và ngưng tụ trên nắp hộp hoặc vào thực phẩm thì không có vấn đề. Nhưng nếu nước có chứa các chất độc ví dụ như sắt là kim loại nặng nếu không tan hay bốc hơi hết sẽ gây độc nếu ăn phải.
Bên cạnh đó, phản ứng hóa học diễn ra quá nhanh, ngay khi cho nước vào gói hóa chất để làm nóng lẩu, sản phẩm nhanh chóng sinh nhiệt, hơi nước bốc lên rất mạnh và nóng. Với nhiệt độ này người dùng hoàn toàn có thể bị bỏng.
Nguồn gốc xuất xứ
Sản phẩm được đăng bán trên khắp các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội. Tuy nhiên hầu hết đều chi chít chữ Trung Quốc không có nhãn phụ bằng tiếng Việt khiến người dùng khó phân biệt và xác định nguồn gốc xuất xứ, tính an toàn của nguyên liệu, chất lượng của hóa chất, hạn sử dụng mập mờ.
Giá cả
So với mặt bằng chung của các loại thức ăn nhanh thì đây không phải là một sản phẩm giá hời. Bình quân mỗi hộp lẩu có giá giao động từ 150.000 VNĐ – 250.000 VNĐ. Tuy nhiên có nhiều nhận định cho rằng sản phẩm này gây thất vọng là một ví dụ chứng minh câu nói “tiền nào của nấy” không phải lúc nào cũng đúng.
Bên cạnh việc nhận được một phần ăn khá khiêm tốn thì một vài khách hàng đã dùng cũng cho rằng việc đóng gói các nguyên liệu như vậy sẽ làm chúng mất đi độ tươi ngon vốn có.
Do vẫn còn nhiều nguy cơ nên lời khuyên tốt nhất là chỉ nên sử dụng lẩu tự sôi một cách hợp lý, không nên dùng quá nhiều. Đồng thời phải lựa chọn thương hiệu uy tín, sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Tạm kết
Lối sống bận rộn của thế giới hiện tại là cơ hội cho thực phẩm ăn liền có những bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên hiện tại xu hướng ăn uống lành mạnh quan tâm đến sức khỏe, dinh dưỡng, môi trường cũng được quan tâm nhiều hơn do khủng hoảng sau đại dịch. Vì thế đòi hỏi các nhà sản xuất tập trung đổi mới công nghệ tiến tiến, phát triển sản phẩm bền vững phù hợp với người tiêu dùng. Nếu bài toán về sức khỏe của lẩu tự sôi được giải đáp thì chắc hẳn đây sẽ không còn là trào lưu mà sẽ trở thành một thói quen ăn uống.
Huỳnh Như