Acid folic là các tinh thể màu vàng da cam, ít tan trong nước và không tan trong dung môi hữu cơ, dễ bị phá hủy dưới ánh sáng và nhiệt độ.
Acid folic tham gia cấu tạo porphyrin, hem và tạo máu, tổng hợp một số acid amin, acid nucleic, các gốc purin, pirimidin, tham gia vào quá trình oxy hóa, có liên quan chặt chẽ và tác động qua lại với vitamin B12. Do vậy acid folic góp phần quan trọng đối với trẻ đang cần tăng trưởng, quá trình sinh sản tế bào và phát triển của bào thai, có tác dụng giảm tới 50 % nguy cơ dị tật ống thần kinh (là một cấu trúc ở phôi thai, sẽ phát triển thành não và tủy sống sau này). Acid folic có ở các tế bào trong cơ thể.
Acid folic có nhiều trong tự nhiên. Vi khuẩn đường ruột có khả năng tổng hợp một lượng acid folic để đáp ứng nhu cầu cơ thể khi thức ăn cung cấp không đủ tuy nhiên khả năng này không bền vững.
Acid folic có nhiều trong gan, thận, trứng , đậu phộng, rau lá xanh đậm, sữa có bổ sung acid folic.
Nguyên nhân thiếu acid folic:
+ Trong khẩu phần ăn thiếu acid folic
+ Quá trình tổng hơp acid folic bị rối lọan …
+ Nhu cầu tăng ở phụ nữ mang thai và trẻ em đang bú…
+ Nghiện rượu…
Hậu quả của thiếu acid folic:
+ Thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ ở trẻ em, có biểu hiện: giảm bạch cầu, tiểu cầu,…
+ Tiêu chảy do thiếu acid folic và đạm động vật, bệnh hay gặp ở vùng nhiệt đới : Bệnh gây thiếu máu và rối lọan hấp thu mỡ. Có bỉểu hiện: viêm lưỡi, viêm miệng, thiếu máu hồng cầu khổng lồ, thiếu dịch vị, tiêu chảy phân mỡ…
+ Dị tật ống thần kinh: thai nhi sẽ thiếu một phần não, chẻ đôi đốt sống, nứt đốt sống, có khi thai vô sọ dẫn đến tình trạng chết trước hay ngay sau khi sinh.
+ Khẩu phần ăn phụ nữ mang thai thiếu acid folic: thiếu máu hồng cầu to, bong nhau thai
Ngừa thiếu acid folic:
+ Chăm sóc thai sản và chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai cho con bú. Phu nữ mang thai sử dụng đủ chất đạm, rau xanh, trái cây, sữa có bổ sung các dưỡng chất, acid folic… ngừa thiếu máu, dị tật ống thần kinh thai nhi.
Ảnh: thucphamchucnang.tido.vn
+ Khẩu phần ăn cho trẻ đủ các chất dinh dưỡng, cân đối và hợp lý. Trong khẩu phần ăn luôn đủ rau xanh và trái cây để cung cấp các vitamin C, nhóm B và acid folic, sữa có bổ sung các dưỡng chất, acid folic, ngừa thiếu máu…
+ Theo dõi sức khỏe thường xuyên mỗi tháng cho trẻ dưới 2 tuổi và mỗi 3 tháng cho trẻ trên 2 tuổi. Sử dụng và thực hiện chấm biểu đồ tăng trưởng cân nặng và chiều cao cho trẻ nhỏ mỗi tháng.
Nhu cầu acid folic:
Nhu cầu trung bình 3mcg/kg trọng lượng cơ thể đáp ứng được cho nhu cầu người trưởng thành, tương đương 180-200mcg/ngày. Nhu cầu tăng lên trong khi mang thai cần 400mcg/ngày để đáp ứng: Sự gia tăng của quá trình phân chia tế bào cũng như tăng kích thước tử cung. Cần cho tổng hợp nhân tế bào Acid Deoxyribo Nucleic (ADN). Acid Ribo Nucleic (ARN), và protein; Hình thành nhau thai; Số lượng tế bào hồng cầu gia tăng theo khối lượng máu tăng; Tăng trưởng của bào thai; và do tăng thải folate qua nước tiểu trong khi mang thai.
Làm thế nào để đảm bảo đủ lượng acid folic? Có các giải pháp sau:
Chế độ ăn có các thực phẩm giàu folat: Gan động vật (bò, gà, lợn), Rau có lá màu xanh thẫm, hoa lơ xanh…
Bổ sung bằng dạng thuốc uống với liều 400mcg acid folic/ngày trước khi mang thai ít nhất là 1-3 tháng, và uống acid folic kèm với sắt từ khi phát hiện có thai đến sau khi sinh một tháng. Nên lựa chọn sắt có chứa 60mg sắt nguyên tố, acid folic: 400cmg.
Ảnh: moctocnhieu.com
Chọn lựa các thực phẩm có bổ sung acid folic: Nên lựa chọn các thực phẩm dùng cho phụ nữ dự định mang thai, mang thai và cho con bú có tăng cường acid folic để đảm bảo cung cấp đủ 400cmg/ngày, kết hợp với các vitamin và khoáng chất khác để sinh ra những đứa con khỏe mạnh thông minh.
Bác sĩ Lộc Thanh, PGS. TS Nguyễn Thị Lâm, ThS Lê Thị Hải
