Ẩm thực đường phố là một phần không thể thiếu trong văn hóa của Nhật Bản. Hình thức ẩm thực này đa dạng với nhiều món ăn truyền thống được thể hiện sinh động dưới mô hình đường phố. Một trong số đó, nghệ thuật làm kẹo Amezaiku là điển hình nhất. Đây được xem là bộ môn nghệ thuật đường phố lâu đời nhất ở Nhật Bản tính đến hiện tại.
Đôi nét về kẹo Amezaiku
Lịch sử ra đời
Amezaiku là loại kẹo nổi tiếng ở Nhật Bản. Tuy nhiên, loại kẹo này lại có xuất xứ từ Trung Quốc dưới thời Heian. Dần về sau, khi hình thức trình diễn đường phố ở Nhật Bản phát triển mạnh mẽ đã tạo tiền đề cho Amezaiku phát triển hơn. Loại kẹo này được biết đến từ 1603 – 1867 dưới thời Edo. Tuy nhiên, hiện tại còn rất ít thợ làm kẹo Amezaiku ở Nhật Bản. Vì vậy, kẹo Amezaiku hiện nay chủ yếu chỉ xuất hiện trong lễ hội hoặc sự kiện văn hóa ở đất nước hoa anh đào.
Hướng phát triển nghệ thuật làm kẹo Amezaiku
Được biết, tại Nhật Bản vẫn còn một cửa hàng Amezaiku của nghệ nhân Takahiro Yoshihara. Qua thời gian tìm tòi anh đã mở cửa hàng này vào năm 2008. Ngoài ra, đến năm 2013, cửa hàng kẹo thứ 2 được mở dưới sự phát triển của ông Shinri Tezuka. Từ đây, chính 2 cửa hàng kẹo này đã tạo dấu ấn và làm “bật” lên nghề kẹo này ở Nhật Bản. Những nghệ nhân làm kẹo này đã lưu diễn khắp nước Nhật Bản để quảng bá Amezaiku. Cho đến nay, tại Nhật Bản còn khoảng 100 nghệ nhân vẫn tâm huyết và theo đuổi đam mê với nghề làm kẹo này.
Kỹ năng làm kẹo Amezaiku
Nguyên liệu
Kẹo Amezaiku có nguyên liệu chính là siro (làm từ tinh bột bắp hoặc tinh bột khoai tây), đường và nước. Tuy nguyên liệu đơn giản là thế, nhưng để tạo được phần mạch nha làm kẹo hoàn hảo còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Và tất nhiên kỹ thuật, thâm niên trong nghề là yếu tố quyết định nhất. Mặc khác, phần mạch nha này sẽ được bảo quản kín, khi sử dụng sẽ làm nóng lên để tạo hình dễ dàng hơn.
Tạo hình kẹo
Nghệ nhân sẽ lấy một ít mạch nha (được làm nóng từ 80°C đến 90°C) kéo dãn, uốn cong,… để chúng mềm ra. Quá trình này được thực hiện đến khi mạch nha từ màu trắng trở nên trong suốt là được.
Dụng cụ dùng làm Amezaiku là một cái kéo hoặc cặp nhíp. Dựa vào những dụng cụ này và tận dụng độ mềm của mạch nha trong khoảng 5 phút Amezaiku phải được hoàn thành. Bởi lẽ, mạch nha đông cứng lại rất nhanh. Vì vậy, nếu nghệ nhân không “chạy đua với thời gian” sẽ rất khó tạo hình mạch nha. Thế nên, tay nghề của nghệ nhân Amezaiku phải cao và thật nhuần nhuyễn.
Hoàn thành kẹo Amezaiku
Sau khi đã tạo hình Amezaiku xong, quá trình tô màu cho kẹo cũng rất quan trọng. Các loại màu tô này hầu hết được làm từ màu tự nhiên của thực phẩm nguồn gốc thực vật. Những màu sắc này đôi khi được trộn với mạch nha trong quá trình tạo độ mềm làm Amezaiku.
Con vật, cây cỏ, hoa lá,… là những ý tưởng được thổi hồn vào những chiếc kẹo Amezaiku. Những hình ảnh này lấy cảm hứng từ thiên nhiên và được tạo hình sinh động nhất có thể. Amezaiku cá vàng là loại đặc trưng nhất mà bất cứ nghệ nhân Amezaiku nào cũng phải biết. Hơn bất cứ điều gì, chỉ cần ngắm nhìn những cây kẹo Amezaiku đầy màu sắc, ngộ nghĩnh sẽ làm bạn không nỡ lòng thưởng thức.
Thúy Duy