Quả mọng thường có vị chua hoặc ngọt, sống ở vùng khí hậu ôn đới. Tuy nhiên, ở Việt Nam đã có thể nhập giống và trồng ở nơi có khí hậu mát mẻ như Đà Lạt. Chúng cung cấp rất nhiều dinh dưỡng, đặc biệt giàu vitamin và khoáng chất. Do đó, quả mọng có giá trị dinh dưỡng tuyệt vời cho sức khoẻ của cơ thể.
1. Dâu tây
Dâu tây rất nổi tiếng và được sử dụng phổ biến trên thế giới. Nhiều món ăn kết hợp với dâu tây nhằm tăng giá trị cảm quan hay bổ sung thêm nguồn dinh dưỡng trong chế độ ăn uống.
Dâu tây giàu các vi lượng vitamin C, mangan, chất xơ dồi dào. Theo nghiên cứu phát hiện Anthocyanins – hợp chất hữu cơ tan trong nước, phổ biến trong thực phẩm có nguồn gốc ngoài tự nhiên, có rất nhiều trong dâu tây. Ăn nhiều thực phẩm giàu Anthocyanins có thể làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim ở phần lớn phụ nữ trẻ – theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH).
Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng dâu tây có thể làm giảm một số nguy cơ như bệnh tim, cholesterol trong máu, chất béo trung tính và căng thẳng oxy hóa. Ngoài ra, chúng giúp kiểm soát lượng đường trong máu, hỗ trợ kháng viêm. Đối với những người muốn giảm cân, người tiểu đường, mắc bệnh tim mạch, ung thư thực quản thì nên bổ sung nhiều dâu tây trong chế độ ăn uống hàng ngày.
2. Việt quất
Việt quất có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, nhưng được trồng thương mại trên khắp châu Mỹ, châu Âu. Có rất nhiều loại quả việt quất (việt quất đen, xanh,…), do đó mỗi loại sẽ có những dinh dưỡng, lợi ích cho sức khoẻ khác nhau. Nhưng nhìn chung, việt quất chứa ít calo, giàu vitamin C, vitamin K, mangan và dồi dào chất xơ. Công dụng chính của quả là làm giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu. Vì thế, nó vô cùng lành mạnh cho sức khoẻ.
Việt quất xanh và việt quất đen đều có một số tác dụng tương tự dâu tây. Theo nghiên cứu cho thấy, thành phần các chất chống oxy hoá hiện diện nhiều trong quả việt quất. Các hợp chất phenol được tìm thấy bên trong quả như: Anthocyanins, Quercetin, Myricetin. Hầu hết chúng có chức năng hỗ trợ giảm căng thẳng, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, ngăn ngừa ung thư và tiểu đường.
3. Quả mâm xôi
Quả mâm xôi là nguồn dồi dào các chất như mangan, vitamin C, vitamin K, chất xơ và ellagitannin. Ellagitannin là polyphenol chống oxy hoá, dẫn đến giảm căng thẳng oxy hoá (stress oxy hoá). Việc sử dụng quả mâm xôi đỏ hay quả mâm xôi đen đều mang lại lợi ích đối với sức khỏe. Tuy nhiên, quả mâm xôi đen đặc biệt tốt cho sức khỏe tim mạch, đã có nhiều nghiên cứu đã chứng minh điều này.
4. Quả lý chua
Quả lý chua là cây bản địa thuộc một số vùng như: Trung Âu, Bắc Âu và Bắc Á. Quả lý chua đen giàu vitamin A, vitamin (B1, B5, B6), vitamin E và chất chống oxy hóa (vitamin C, Anthocyanins,…). Có nhiều loại lý chua như lý chua đen, lý chua đỏ.
Một số nghiên cứu cho thấy chúng có tác động trực tiếp trong việc kháng viêm của cơ thể, do có chứa acid gamma-linolenic (GLA), một loại acid béo omega-6. Do đó, nó giúp làm dịu cơn đau họng và giảm các triệu chứng cảm cúm, chống viêm. Ngoài ra, nó còn giúp cải thiện sức khoẻ thị lực, hỗ trợ, tăng cường hệ thống miễn dịch.
HIện nay, chưa có nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh việc sử dụng dầu từ quả lý chua, cải thiện tình trạng da. Nhưng Tổ chức Bệnh vẩy nến Quốc gia khuyến nghị loại dầu này có thể giúp giảm các triệu chứng bệnh vẩy nến ở người.
5. Câu kỷ tử
Câu kỷ tử chứa hàm lượng vitamin A và zeaxanthin cao, cả hai đều rất quan trọng đối với sức khỏe của mắt. Cũng giống như các loại quả mọng khác, nó cũng chứa nhiều các chất chống oxy hoá. Vì thế, uống nước ép quả câu kỷ tử hay ăn quả, sẽ cải thiện tình trạng sức khoẻ, tăng cường hệ miễn dịch.
Theo nghiên cứu từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy tình trạng suy giảm thị lực do tuổi tác được cải thiện tốt đối với nhóm người lớn tuổi khi thực hiện nghiên cứu này. Do các chất chống oxy hoá mạnh giúp ngăn ánh sáng UV gây hại cho mắt. Một nghiên cứu được báo cáo trên tạp chí Thiết kế, Phát triển và Trị liệu Thuốc (the journal Drug Design, Development and Therapy) cho thấy quả kỷ tử bảo vệ võng mạc khỏi các tế bào hạch gây ra bệnh tăng nhãn áp, một tình trạng có thể dẫn đến mất thị lực.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác cho thấy kết quả giảm kích thước vòng eo rõ rệt ở nhóm người thừa cân, sau khi sử dụng nước ép câu kỷ tử trong 2 tuần.
6. Nho
Nho là loại quả mọng thuộc họ cây thân leo. Hiện nay có rất nhiều sản phẩm làm từ quả nhỏ như rượu vang, nước ép. Lượng vitamin C, vitamin K chiếm chủ yếu trong loại quả này.
Theo một kết quả nghiên cứu từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cho thấy những quả như việt quất, nho và táo, có liên quan đáng kể đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 thấp. Trong khi nếu tiêu thụ nhiều nước trái cây sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh hơn. Một nghiên cứu khác cho thấy ăn nho khoảng 500 g/ngày nho trong 2 tháng, làm giảm lượng cholesterol trong máu và stress oxy hóa ở những người có cholesterol cao.
Vy Đặng